Hataylı depremzedeler ikinci turda ne yapacak?
Burcu Özkaya Günaydın
Maraş depreminde büyük bir yıkıma uğrayan ve neredeyse oturacak konutu kalmayan Hatay’da 500 binden fazla kişi ili terk etmek zorunda kaldı. Hataylılar genel olarak Mersin, Ankara ve Antalya gibi şehirleri tercih ediyor.
Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) açıkladığı bilgiye göre Hatay’da 1 milyon 62 bin 40 kayıtlı seçmen bulunuyor. Kentte yaklaşık 800 bin kişi temel tıpta oy kullandı. Birinci tipte birçok depremzede her gün oy kullanmak için gelip gidiyordu. Siyasi partiler de ikinci türe seçmen kazandırma telaşı içindeler.
Depremden etkilenen seçmen birinci cinste seçime iyi bir katılım sağladı. Ama bire bir seçmenler ikinci cins için şartları zorlayabilir mi sorusunun cevabı seçim gününde gizlidir.
CHP Defne İlçe Başkanı Akın Parlakyıldız, ikinci tip seçmen kazandırılması için CHP Genel Merkezi ile koordineli çalıştıklarını söyledi. Birinci cinsiyetteki tüm seçmenlerin ikinci cinsiyet için de arandığını belirten Parlakyıldız, ikinci cinsiyette de Hataylıların gelip oyunu kullanacaklarından emin.
MERSİN CHP: AFAD’A YÖNLENDİRİYORUZ
Mersin, deprem sonrası Hataylıların en çok gittiği illerden biri. CHP Mersin İl Başkanı Zafer Özbey, birinci tipte 2 bin seçmeni Hatay’a getirdiklerini, bu seçimde hepsinin tekrar Hatay’a gideceklerini söyledi. Daha fazla kayıt alamadıklarını belirten Özbey, “Dün itibariyle kayıt için bize gelenleri kaymakamlık AFAD’a yönlendiriyoruz. Genel merkezimiz aracılığıyla bize ulaşan bir liste var. Otobüslerimizi bu listeye göre düzenledik. Mersin’den de yeni bir başvuru almadık. Bu işi tek başımıza yapmadık, yerel derneklerle koordineli çalıştık.”
Seçime gelenlerin büyük çoğunluğu oyunu kullanıp bir gün geri dönmek istiyor. Seçmenin barınma sorunu yaşamadığını, yakınlarının yanında kaldıklarının altını çizen Özbey, “Seçmen artık çok bilgili. ‘Bizi getirin götürün, biz sokakta kalmaya razıyız’ diyor.
ANKARA SEÇMEN KAYITLARI DEVAM EDİYOR
Ankara, Hataylıların gittiği illerden biridir. CHP Ankara İl Başkanı Nurullah Ünsal da birinci tipe giden seçmenlerle temas halinde olduklarını, tek tek arayıp kendilerine ulaştıklarını belirtti. Dün seçmen kayıt listelerini oluşturup kapattıklarını kaydeden Ünsal, talep üzerine listeye eklediklerini belirterek, seçmenin bu seçimin kıymetini bildiğini ve mümkün olduğunca işleri kolaylaştırmaya çalıştıklarını vurguladı. . Ünsal, temel tıpta Ankara’dan 3 bin seçmeni tremor bölgesine taşıdıklarını, bu seçim için daha çok başvuru olduğunu söyledi.
Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi’nden (Yeşiller ve Sol Parti) Hasan Işıklı, partinin 20 bin seçmeni birinci tip depremin olduğu bölgeye getirdiğini belirtti. Birinci cinsiyetten katılan seçmenlerin listesini aradıklarını ve bu listeye yeni seçmenlerin eklendiğini kaydeden Işıklı, ikinci cinsiyet için heyecanlı ve istekli olduklarını ifade etti.
Türkiye İşçi Partisi MYK Üyesi ve partinin deprem koordinatörü Hakan Güneş, Muğla ve Antalya gibi illerin dışında Konya gibi birinci tip talebin gelmediği illerden arayan seçmenler olduğunu söyledi.
‘ÇOK KIZDIM, GİTMİYORDUM, BİLİNÇLERİME İZİN VERMEDİ’
Hatay’daki depremde evi yıkılan ve Kayseri’nin Talas ilçesine yerleşen Safiye Erisir, eşi ve 2 çocuğuyla birlikte birinci tip otomobil kiralayarak oy kullanmaya geldi. İkinci tip için de kendi imkanlarıyla otobüs firmasından bilet aldıklarını belirten Erişir, seçim sürecinde yaşadıklarını şu sözlerle dile getirdi: “Deprem mağduruyum. Evim yıkıldı, enkazdan çıktım. Oğlumun sırtı yaralandı, ameliyat oldu. Eşim ilk turda CHP Kayseri binasına gitti. Numaramızı aldılar, sizi arayacağız dediler, aramadılar. Aradık ve telefona cevap vermediler. 4 oy az mı? Abim yurt dışından para gönderdi, araba kiralayıp oy kullanmaya gittim. 4 bin TL harcadım. Çok kızdım ikinci tipe gitmeyecektim sonra yine vicdanım el vermedi. CHP’li seçmen için verdikleri numarayı aradım ‘Kayseri’den değil Antep’ten otobüs var’ dediler. Bilet parası istedik ‘hayır’ dediler. Kendime bir bilet aldım. Pazar günü oyumuzu kullanıp geri döneceğiz. Bütün depremzedeleri biz getiriyoruz dediler, bilirsiniz nereye getiriyorlar. Neden ortadayız?”
‘ARAYACAĞIZ’ DİYORLAR AMA DÖNÜŞ YOK’
Mersin’den kendi aracıyla oy kullanmaya gelecek olan Sevcan Rencüzoğlu, birinci basamakta Hatay’a kendi aracıyla gittiği için ulaşım sorunu yaşamayanlardan biri. Birinci tip partilerin bindiği otobüste çevresinde oy kullanmaya gelenlerin olduğunu vurgulayan Rencüzoğlu, “Mersin’de yaşayan iki arkadaşım var. İlk turda tarafların ayarladığı otobüsle geldiler. Dönüş yolunda sıkıntı yaşadılar, ulaşamadılar. Şimdi kendi çabalarıyla gelecekler. Organizasyonda problem var. ‘Arayacağız’, ‘döneceğiz’ diyorlar ama dönmüyorlar” dedi.
‘DEPREM MAĞDURLARI MADDİ, MANEVİ Yorgun’
Depremin ardından Hatay’dan ayrılmayan, ilk bir ay kentte kalan, arama kurtarma ve yardım dağıtımına katılan Ümit Ağır, bir süre sonra Antalya’ya gidenlerden. Birinci tip elemelere kendi aracıyla gelen Ağır, ikinci ilaç için ortada olmasına rağmen gönlünün gelmekten yana olduğunu belirterek, “Şehre geri dönmem çok zor. ve o anları yaşayın. Ne benim psikolojim ne de sizin maddi imkanlarınız buna uygun değil. Fiziksel olarak yorgun hissediyorum. Beni ikinci tura taşıyacak olan ise seçimin önemi. Dün Antalya’da bir Hataylı ile tanıştık. 75 Yıl Bulvarı’nda oturuyorlardı, evleri yıkılmıştı. Antalya’da ağabeyi ile iş kurduğu için oy kullanmaya gidemeyeceğini söyledi. Bu gibi sebeplerden dolayı gidemeyecek olanlar olacaktır” dedi.
‘BİREYSEL ARAÇLARA DA ÖDEME ALACAK’
Kendi aracıyla oy kullanmaya gideceklerin durumu valiliğe bildirerek akaryakıt fiyatını öğrenebileceklerini belirten Ağır, “Deprem mağdurları bulundukları ilin valiliğine gidiyor. ile gidecek ve araçta kaç kişi olacak. Burada sisteme giriyorlar. Daha sonra Hatay’da gideceğiniz ilçenin kaymakamlığına gidip ‘geldim’ diyerek ödeme talep ediyorsunuz. Ben de bu sisteme başvuracağım. “İnsanların bu sistemden haberi yok, o yüzden özel aracıyla gidenleri aramalıydım” dedi.
Birinci cinsiyette seçmeni buluşturan AFAD, ikinci tıpta da seçmene destek verecek. Taraflar doğrudan ulaşımı sağlarken, AFAD rastgele bir otobüs firması ile gelen seçmenin bilet bedelini daha sonra o kişiye ödüyor.